آمریت عمومی ثبت اعتبارات و توسعه خدمات مالی

آمریت ثبت اعتبارات و توسعه خدمات مالی در چارچوب تشکیلاتی د افغانستان بانک ایجاد شده است که بر دو بخش عمده تمرکز دارد:

بخش  ثبت اعتبارات عامه است که اطلاعات اعتباری اشخاص و شرکت‌ها (شامل معلومات شناسایی قرض‌گیرنده، سابقه قرض و تضمین) را جمع‌آوری، تحلیل و از طریق گزارش‌های اعتباری به نهادهای مربوطه ارائه می‌کند. این آمریت از طریق ثبت اعتبارات عامه، معلومات مورد نیاز را از منابع مختلف مانند بانک‌های تجارتی و مؤسسات مالی جمع‌آوری کرده و آن را در قالب یک گزارش منسجم که شامل رتبه ‌بندی مشتری نیز می‌باشد، به مراجع مربوطه ارائه می‌کند. فعالیت‌های ثبت اعتبارات عامه در روشنی قوانین رهن اموال منقول و غیر منقول در معاملات بانکی به پیش برده می‌شود.

بخش توسعه خدمات مالی که مسئولیت آن افزایش دسترسی مردم به خدمات مالی رسمی است، به ویژه فراهم‌آوری تسهیلات مالی مخصوص اقشار کم‌درآمد جامعه. همچنین، حفظ حقوق مشتریان در بانک‌های خصوصی، ارتقای سواد مالی و ظرفیت مالی افراد درکشور، ایجاد یک محیط قوی و پویا برای رشد اقتصادی فراگیر، ترویج و تقویت فرهنگ استفاده از خدمات مالی رسمی ،کاهش سطح فقر، کاهش نابرابری‌های درآمدی و تلاش برای رفاه عامه از اهداف عمده این بخش است.

دیدگاه (Vision)

دیدگاه این آمریت در کنار تهیه معلومات اعتباری معیاری و استندرد مطابق با نورم‌های بین‌المللی و اصول بانکداری نوین جهت ارائه خدمات اعتباری مطلوب  و تأمین دسترسی آسان، مصئون، مناسب، اقتصادی، با کیفیت و مستدام برای نفوس جوان (بالای سن قانونی)، به ویژه افراد دارای عاید پایین و قشر آسیب‌پذیر و محروم جامعه به خدمات مالی رسمی را شامل می‌شود.

اهداف (Objectives)

اهداف این آمریت شامل جمع‌آوری، تحلیل و ارائه اطلاعات اعتباری اشخاص و شرکت‌ها به مؤسسات مالی برای بهبود شفافیت و کاهش ریسک اعتباری، افزایش دسترسی عامه به خدمات مالی، ایجاد بستر توانمند و پویا برای کمک به رشد اقتصادی فراگیر، ترویج و فرهنگ‌سازی استفاده از خدمات مالی رسمی و بالا بردن سطح رفاه عامه می‌باشد.

وظایف و مسئولیت‌ها (Tasks and Responsibilities)

وظایف آمریت ثبت اعتبارات و توسعه خدمات مالی شامل جلوگیری از استفاده اسناد و درخواست‌های جعلی برای دریافت اعتبارات، توانمندسازی استفاده‌کنندگان برای دستیابی به سابقه قرضه بهتر، افزایش دسترسی مردم به خدمات مالی رسمی، فراهم‌آوری تسهیلات مالی ویژه برای اقشار کم‌درآمد، حفظ حقوق مشتریان در بانک‌های خصوصی، ارتقای سواد و آگاهی مالی افراد در کشور، ایجاد محیطی قوی و پویا برای رشد اقتصادی فراگیر، ترویج و تقویت فرهنگ استفاده از خدمات مالی رسمی،کاهش فیس و هزینه های بانکی، کاهش فقر و نابرابری‌ عاید از وظایف این آمریت به شمار می‌رود، همچنان  این آمریت  به بانک‌ها این امکان را می‌دهد تا بهتر بتوانند خطرات اعتباری را کنترول کنند و اطلاعات مربوط به موجودیت رهن را به اشخاص ثالث ارائه نمایند، و نیز حق تقدم بر اساس تاریخ و زمان ثبت رهن را ایجاد نماید.

ساختار تشکیلاتی (Organizational Structure)

آمریت عمومی ثبت اعتبارات عامه و توسعه خدمات مالی دارای یک آمر عمومی است که در رأس قرار داشته و دو معاونیت، معاونیت ثبت اعتبارات عامه و معاونیت توسعه خدمات مالی که هر یک دارای بخش‌های کاری تحت اثر خود می‌باشند، را شامل می‌شود.

معاونیت ثبت اعتبارات عامه:

سیستم ثبت اعتبارات عامه PCR:

یکی از انکشافات قابل ملاحظه در سکتور بانکی ایجاد سیستم ثبت اعتبارات می باشد که قبلاً وجود نداشت و ایجاد آن یک اقدام فوق العاده موُثرتلقی میگردد که معلومات اعتباری به شکل سنتی آن به وسیلهُ ارسال مکاتیب و استعلام به موُسسات مالی و ادارات مربوطه صورت میگرفت که این امر باعث ضیاع وقت، بیروکراسی و افزایش خطرات اعتبارات میگردید.

سیستم ثبت اعتبارات عامه کاملاً یک سیستم الکترونیکی بوده و مطابق به معیار های بین المللی عیار گردیده است. سیستم ثبت اعتبارات تسهیلات دسترسی به وجوه مالی را در کشور فراهم نموده و مشتریانیکه تقاضای وجوه مالی را داشته باشند از مزایای این سیستم مستفید میگردند. سیستم ثبت اعتبارات عامه موُسسات مالی را در تصمیم گیری معقول قرضه دهی کمک مینماید و معلومات اعتباری مورد ضرورت را بدون طی مراحل و ضیاع وقت بدسترس موُسسات مالی و ادارات مربوطه قرار میدهد.

سیستم ثبت اعتبارات، معلومات اعتباری افراد و اشخاص را از بانکها و موُسسات مالی کوچک جمع آوری نموده و بعد از تحلیل و تجزیه طی گزارشهای اعتباری به مراجع مربوطه ارائه مینماید. گزارشهای اعتباری خطرات اعتباری و هزینه قرضه دهی را کاهش داده و دسترسی به وجوه مالی را در کشور افزایش میدهد.

سیستم ثبت اعتبارات عامه در روشنی قانون دافغانستان بانک و مقررهُ گزارش دهی اعتبارات فعالیت نموده و همین اکنون تمام بانکهای تجارتی و چندین موُسسه مالی کوچک از این سیستم استفاده مینماید.

 سیستم ثبت حقوق رهنی براموال منقول CR:

د افغانستان بانک سیستم ثبت حقوق رهنی بر اموال منقول را به اساس قانون رهن اموال منقول در معاملات بانکی به منظور ثبت اطلاعیه های رهنی بر اموال منقول بطور الکترونیکی ایجاد نموده است. این بخش امکانات لازم را برای ارائه یک سیستم موثر و شفاف برای ثبت اطلاعیه های رهنی فراهم میسازد. که دو هدف اساسی دارد. اول، تثبیت تقدم حقوق رهنی و نشر اطلاعیه های رهنی به منظور آگاهی اشخاص ثالث. دوم، تعیین اولویت رهن بر اساس تاریخ و زمان ثبت نام(تعین حق تقدم) برخلاف دفاتر ثبت عنوان (ملکیت) مانند ثبت املاک، ثبت معاملات رهن اموال منقول در معاملات بانکی، مالکیت ها را ایجاد و یا انتقال نمی دهد. مقامات ثبت کننده  مسئولیت در قبال صلاحیت و تعیین اصالت را ندارند، صحت یا اعتبار اطلاعات ارائه شده در اطلاعیه های ثبت شده در دفتر ثبت  فقط شامل موارد  ذیل است:

•    هویت قرضه گیرنده

•   نام و معلومات تماس برای قرضه دهنده

•   شرح کلی یا اختصاصی تضمینات (مرهونه)

دسترسی به سیستم برای همه بطور آزادانه میباشد. متقاضی میتواند دفتر ثبت را به صورت آنلاین و رایگان، 24/7 جستجو کند. جستجو را می تواند با استفاده از نمبر تشخیصیه مالیاتی قرضه گیرنده، شماره تذکره یا شماره پاسپورت بستگی به اینکه بدهکار یک شرکت یا شخص باشد، انجام داده میشود.

2. معاونیت توسعه خدمات مالی:

بخش حفظ حقوق مستهلکین و رسیدگی به شکایات: این بخش مسئول حمایت از حقوق مشتریان در سکتور مالی، تأمین شفافیت در ارائه محصولات و خدمات مالی، حفظ محرمیت اطلاعات مشتریان، رفتار مناسب با مشتریان و رسیدگی به شکایات و حل منازعات مالی آن‌ها است.این بخش وظیفه تحلیل و بررسی فیس‌های دریافتی از مشتریان مالی توسط بانکهای خصوصی را دارد و در صورت نیاز، جهت توسعه خدمات مالی تجدید نظر می‌کند. همچنین، این بخش به شناسایی موانع حقوقی و مقرراتی برای توسعه خدمات مالی می‌پردازد.

• • بخش تمویل تشبثات خرد، کوچک و متوسط (MSME) و تمویل سکتور زراعتی: این بخش مسئول تشخیص مشکلات  مالی سکتور تشبثات خرد ، کوچک و متوسط  و تمویل زراعتی ،ارایه پیشنهادات لازم  و عندالموقع می باشد . همچنان  مسئول فراهم‌آوری تسهیلات مالی برای حمایت از تشبثات خرد و متوسط (SME) و سکتور زراعتی است که  به تقویت و ارائه تسهیلات مالی کوتاه‌مدت و دراز مدت برای تشبثات خرد و متوسط و سکتور زراعت می‌پردازد.
  • بخش نوآوری مالی: این بخش مسئول طراحی طرح‌های مناسب برای رشد بانکداری نوین است و با نهادهای مرتبط همکاری و هماهنگی می نماید تا دسترسی عامه به منابع مالی در شهرها و روستاها افزایش یابد، همچنین این بخش به گسترش بانکداری از طریق نماینده و توسعه محلات دسترسی دیجیتالی (ATM-POS) و سایر خدمات مالی دیجیتالی در سراسر کشور می پردازد و طرح هایی برای معاملات غیر نقدی را تنظیم می نماید.